Czym jest inteligentny dom, jak go zaprojektować, co jest w takim domu istotne, jak ułatwia to korzystanie z niego? Czy rozwiązania z XXI wieku sprzyjają kontroli kosztów utrzymania? Te pytanie pojawiają się zawsze w trakcie rozmów z naszymi Klientami. Najczęściej jeszcze na etapie wstępnych rozmów przed przystąpieniem do koncepcji lub w trakcie jej wymyślania i uzgadniania. Pojęcie domu inteligentnego jest bardzo pojemne, postaramy się przybliżyć ten temat.

Czym jest dom inteligentny?

Początki technologii inteligentnego domu (ang. smart home) polegały na maksymalnej redukcji ilości włączników, możliwości ustawiania światła inteligentny dom projekt(w tym ściemnianie danych sekcji, czy zapalanie innych na czas wyjazdu) oraz na programowaniu systemów wentylacji i ogrzewania, tak, aby dom „sam wiedział” kiedy i w jaki sposób będzie zeń korzystał użytkownik. Od zawsze dało się także sterować roletami okiennymi czy bramą wjazdową lub drzwiami wejściowymi. Wiele systemów nie było jednak ze sobą kompatybilnych, ich sprzężenie nie było oczywiste. Należało projektować wiele obwodów elektrycznych, a za wszystkim szły niebagatelne pieniądze. Obecnie dzięki pojawieniu się smartfonów oraz technologii bezprzewodowych (w tym szybkiego dostępu do internetu) powstały już systemy kompleksowe i stosunkowo proste w działaniu i obsłudze, a także mało awaryjne. Umożliwiają nie tylko zarządzanie znane z przeszłości (okna, drzwi, moc i temperatura oświetlenia, mała ilość włączników), ale także sporo więcej – wyobraźmy sobie sytuację powrotu z pracy: W zimie, oszczędny Pan Kowalski wysyła ze smartfona w pracy informację, że wraca do domu. W domu piec grzewczy przełącza się na wyższą temperaturę użytkową w przedziale 20-22 stopnie Celsjusza, włącza muzykę w głośnikach w salonie, zapala nastrojowe oświetlenie w salonie i uruchamia podgrzewanie jedzenia w piekarniku oraz wodę w wannie o wskazanej, pożądanej temperaturze. Przy okazji Pan Kowalski dostaje powiadomienie, że w lodówce brakuje wina – na smartfonie podłączonym do systemu w samochodzie pojawia się mobilna lista zakupów. To oczywiście w pełni inteligentny, scentralizowany system. Istnieją także rozwiązania mniej lub bardziej rozbudowane.

Co wchodzi w skład systemu inteligentnego domu lub mieszkania?

Najczęściej sercem systemu jest centralka podłączona do domowego routera Wi-Fi oraz modemu z dostępem do internetu (te dwa ostatnie urządzenia mogą występować jako jedno). To ona komunikuje się z odnogami systemu, czyli:

  • ogrzewaniem, wentylacją i klimatyzacją (HVAC – ang. heating ventilation air condidtioning)
  • podgrzewaniem ciepłej wody
  • ew. rozwiązaniami proekologicznymi, jak panele fotowoltaiczne
  • instalacją elektryczną (gniazdka i włączniki, którymi można sterować z poziomu smartfona)
  • instalacją oświetleniową (włączanie, wyłączanie światła, zmiana barwy, zmiana mocy świecenia, oświetlanie konkretnych partii domu i/lub ogrodu)
  • systemem audio/video (np. system głośnikowy, telewizor, kino domowe)
  • instalacją dozoru wideo i alarmową oraz systemem ryglowania drzwi i okien
  • systemami na elewacji budynku – np. zarządzanie otwieraniem i zamykaniem okien dachowych, rolet i żaluzji zewnętrznych, markiz itd.

Sterowanie odbywa się za pomocą komputera, tabletu, smartfona. Jest realizowane poprzez prosty interfejs na ekranie dotykowym. Może być wzbogacone o dodatkowe sterowania lokalnie na ścianach. Do systemu z reguły można podłączać wiele urządzeń sterujących z zainstalowanym odpowiednim oprogramowaniem.  Ostatnio coraz popularniejsze staje się oprogramowanie Google Home, świetnie współgrające z systemem Android, który posiada bardzo wiele urządzeń mobilnych.

Koszty i oszczędności

System inteligentnego domu nie musi być kojarzony z wielkimi domami, willami, czy penthouseami oraz wielkim kosztem urządzeń. Tak było kiedyś. Obecnie możliwie jest projektowanie wybranych jego podsystemów w zależności od potrzeb z możliwością późniejszego dodawania kolejnych. W domach systemów może być więcej, podczas gdy w mieszkaniach często wystarczą te prostsze (jak np. sterowanie oświetleniem, gniazdkami, czy podłączenie systemu monitoringu, który daje możliwość podglądania mieszkania podczas nieobecności z dowolnego miejsca na globie). System inteligentnego domu może także przyczynić się do oszczędności w trakcie użytkowania domu. Na czas wyjazdu możemy zmniejszyć temperaturę ogrzewania, oraz wyłączyć wiele niepotrzebnych urządzeń np. poprzez zdalne gniazda elektryczne. Wiele sprzętów ciągle pobiera energię mimo ich wyłączenia, gdyż znajdują się w trybie czuwania. Dodatkowo niektóre systemy dają możliwość szybkiego sprawdzenia na osi czasu w ujęciu miesięcznym lub rocznym, które urządzenie najwięcej nas kosztuje. Inne systemy mogą czuwać nad naturalnym doświetleniem i temperaturą pomieszczeń – np. poprzez sterowanie elementami ruchomymi na elewacji budynku.

Bezpieczeństwo

Dzięki możliwości sprzężenia systemu z instalacją alarmową i monitoringiem mamy pełną wiedzę, co dzieje się w naszym domu lub mieszkaniu. Dodatkowo istnieje możliwość zamykania lub otwarcia konkretnych pomieszczeń, lub stref. System może być wyposażony w czujniki pożaru, dymu, czadu, gazu i wiele podobnych. Może także powiadamiać użytkowników (i ewentualnie wybrane służby) o niebezpieczeństwie. Na obecność takich systemów przychylnie patrzą ubezpieczyciele, którzy mogą udzielić znacznych rabatów na dobrze zabezpieczoną nieruchomość.

Projekt a inteligentny dom

O systemie inteligentnego domu dobrze rozmawiać już na etapie koncepcji. Pozwala to szybko przewidzieć, co tak naprawdę potrzebne będzie przyszłemu użytkownikowi. A także wziąć to pod uwagę przy projektowaniu i doborze elementów instalacyjnych oraz bryły domu jego wnętrz lub wnętrz mieszkania, czy apartamentu. Elementy inteligentnego domu znajdują swoje odbicie w konkretnych rysunkach wszystkich branż oraz części opisowej projektu, który trafia na budowę lub stanowi materiał dla ekipy remontowo – wykończeniowej.

Podsumowanie

System inteligentnego domu stanowi dopełnienie i połączenie wielu instalacji w domu, czy mieszkaniu. Podnosi komfort i bezpieczeństwo użytkowania nieruchomości oraz ułatwia korzystanie z niej. To, jakie elementy będą najbardziej właściwe i istotne, ustalamy na spotkaniu z Klientami oraz zawieramy w dokumentacji technicznej (projekcie). Do niedawna system ten był luksusem. Dziś jednak, w dobie rewolucji informatycznej i teletechnicznej, w zasadzie każdy może sobie na niego pozwolić. Tak jak każdy nosi przy sobie rodzaj mniej lub bardziej zaawansowanego komputera osobistego (telefon z funkcjami smart).